Ynhâldsopjefte
De skiednis fan 'e Presbyteriaanske Tsjerke giet werom nei John Calvin, in 16e-ieuske Frânske herfoarmer, en John Knox (1514-1572), lieder fan 'e protestantske reformaasje yn Skotlân. Knox's ûnferbidlike ynspanningen feroare Skotlân yn it meast kalvinistyske lân fan 'e wrâld en de wieg fan it moderne presbyterianisme.
Yn 'e Feriene Steaten ûntliend de Presbyteriaanske Tsjerke har komôf benammen oan 'e Presbyterianen fan Skotlân en Ierlân, tegearre mei de ynfloed fan Frânske Hugenoten, en Nederlânske en Dútske herfoarme emigranten. Presbyteriaanske kristenen binne net byinoar ferbûn yn ien grutte denominaasje, mar yn in feriening fan ûnôfhinklike tsjerken.
Presbyterian Church History
- Ek wol bekend as : Presbyterian Church (Feriene Steaten); Presbyteriaanske tsjerke yn Amearika; Presbyteriaanske tsjerke yn Skotlân; Feriene Presbyteriaanske Tsjerke, ensfh.
- Bekend foar : De Presbyteriaanske tsjerke is ûnderdiel fan 'e grifformearde protestantske tradysje dy't bekend is om har presbyteriaanske foarm fan tsjerkeregearing dy't bestiet út represintative gearkomsten fan âldsten, presbyteries neamd.
- Oprjochters : John Calvin en John Knox
- Oprjochting : De woartels fan it presbyterianisme geane werom nei John Calvin, in 16e-ieuske Frânske teolooch en minister dy't de protestantske reformaasje yn Genève, Switserlân, begjin 1536 liede.
John Calvin: Reformation Giant
John Calvin trainde foar de katolikepreesterskip, mar bekearde him letter ta de Reformaasjebeweging en waard in teolooch en predikant dy't de kristlike tsjerke yn Jeropa, Amearika en úteinlik de rest fan 'e wrâld revolúsjonearre.
Calvyn wijde in soad neitocht oan praktyske saken lykas it ministearje, de tsjerke, it godstsjinstûnderwiis en it kristlike libben. Hy waard min of mear twongen om de Reformaasje te lieden yn Genève, Switserlân. Yn 1541 stelde it gemeentebestjoer fan Genêve de Tsjerkeferoarderingen fan Kalvyn yn, dy't regeljouwing fêststelden oer kwestjes dy't ferbân hâlde mei tsjerkeoarder, religieuze oplieding, gokken , dûnsjen en sels swarren. Strikte tsjerke dissiplinêre maatregels waarden ynsteld om te gean mei dyjingen dy't bruts dizze oarders.
De teology fan Calvyn wie tige ferlykber mei dy fan Martin Luther. Hy wie it iens mei Luther oer de learingen fan 'e erfsûnde, rjochtfeardiging troch it leauwe allinich, it preesterskip fan alle leauwigen en it ienige gesach fan' e Skriften. Hy ûnderskiedt him teologysk fan Luther benammen mei de learen fan predestinaasje en ivige feiligens.
It Presbyteriaanske konsept fan tsjerkeâldsten is basearre op Calvyn syn identifikaasje fan it amt fan âlderling as ien fan 'e fjouwer ministearjes fan 'e tsjerke, tegearre mei dûmny's, leararen en diakens. Aldsten dogge mei oan it preekjen, ûnderwizen en it administrearjen fan 'e sakraminten.
Lykas yn 16e-ieuske Genève, Tsjerkebestjoer entucht, omfetsje hjoeddedei eleminten fan Kalvyns Tsjerkeferoarderingen, mar dy hawwe gjin macht mear boppe de reewilligens fan 'e leden om dêrmei bûn te wurden.
De ynfloed fan John Knox op it presbyterianisme
Twadde yn belang foar John Calvin yn 'e skiednis fan it presbyterianisme is John Knox. Hy wenne yn 'e midden fan' e 1500-er jierren yn Skotlân en late dêr de Reformaasje neffens kalvinistyske prinsipes, protestearjend tsjin 'e katolike Mary, keninginne fan Skotten en katolike praktiken. Syn ideeën sette de morele toan foar de Tsjerke fan Skotlân en foarmen ek har demokratyske foarm fan regearing.
Sjoch ek: Soarten Folk MagicDe Presbyteriaanske foarm fan tsjerkebestjoer en Herfoarme teology waarden formeel oannaam as de nasjonale Tsjerke fan Skotlân yn 1690. De Tsjerke fan Skotlân bliuwt hjoed de dei Presbyteriaansk.
Presbyterianisme yn Amearika
Sûnt de koloniale perioade hat it presbyterianisme in sterke oanwêzigens hân yn 'e Feriene Steaten fan Amearika. Herfoarme tsjerken waarden foar it earst oprjochte yn 'e iere 1600s mei Presbyterianen dy't it religieuze en politike libben fan' e nij oprjochte naasje foarmje. De iennichste kristlike minister dy't de Ferklearring fan Unôfhinklikens tekene, wie dûmny John Witherspoon, in Presbyterianus.
Op in protte manieren is de Feriene Steaten stifte op in kalvinistysk eachpunt, mei de klam op hurd wurk, dissipline, it heil fan sielen en it bouwen fan in bettere wrâld. Presbyterianen wieneynstruminteel yn 'e bewegingen foar frouljusrjochten, it ôfskaffen fan slavernij en temperatuer.
De hjoeddeiske Presbyteriaanske Tsjerke (F.S.A.) is woartele yn 'e foarming fan 'e Presbyteriaanske Algemiene Gearkomste yn 1788. It is sûnt dy tiid it wichtichste rjochterlike orgaan fan 'e tsjerke bleaun.
Tidens de Boargeroarloch ferdielden Amerikaanske Presbyterianen yn súdlike en noardlike tûken. Dizze twa tsjerken kamen yn juny 1983 wer byinoar om de Presbyteriaanske Tsjerke (FS) te foarmjen, de grutste Presbyteriaanske/herfoarme denominaasje yn 'e Feriene Steaten.
Sjoch ek: Phil Wickham BiografyBoarnen
- The Oxford Dictionary of the Christian Church
- The Religious Movements Web site of the University of Virginia
- Presbyteriaanske tsjerken. Cyclopædia fan bibelske, teologyske en tsjerklike literatuer (Vol. 8, p. 533).
- Dictionary of Christianity in America.
