Ynhâldsopjefte
Kruisiging wie in âlde metoade fan eksekúsje wêrby't de hannen en fuotten fan it slachtoffer bûn en oan in krús spikere waarden. It wie ien fan de meast pynlike en skandelike metoaden fan de deastraf ea útfierd.
Definysje fan krusiging
It Ingelske wurd crucifixion (útsprutsen krü-se-fik-shen ) komt fan it Latynske crucifixio , of crucifixus , wat "befestigje oan in krús" betsjut. Krúsiging wie in foarm fan marteling en eksekúsje dy't brûkt waard yn 'e âlde wrâld. It gie om it binen fan in persoan oan in houten paal of beam mei help fan touwen of spikers.
Sjoch ek: Tawhid: ienheid fan God yn 'e islamJezus Kristus waard troch krusiging terjochtsteld. Oare termen foar krusiging binne "dea oan in krús" en "oan in beam hingje."
De Joadske histoarikus Josephus, dy't tsjûge wie fan live krusigings tidens Titus syn belis oer Jeruzalem, neamde it "de ellendigste fan deaden" ." Slachtoffers waarden meastentiids slein en martele mei ferskate middels en dêrnei twongen om har eigen krús nei it krusigingsplak te dragen. Fanwegen it lange, útlutsen lijen en ôfgryslike wize fan eksekúsje waard it troch de Romeinen as de heechste straf sjoen.
Formen fan krusiging
It Romeinske krús waard foarme fan hout, typysk mei in fertikale stek en in horizontale dwersbalke tichtby de top. Ferskillende soarten en foarmen fan krusingen bestiene foar ferskate foarmen fan krusiging:
- Crux Simplex : ienige, oprjochte stek sûnder dwersbalke.
- CruxCommissa : oprjochte stek mei in dwersbalke, haadletter T-foarmich krús.
- Crux Decussata : X-foarmige struktuer, ek wol Sint Andreaskrús neamd.
- Crux Immissa : lytse letters, t-foarmich krús dêr't de Hear, Jezus Kristus op krusige waard.
- Kruis op 'e kop : skiednis en tradysje sizze de apostel Petrus waard krusige op in ûndersteand krús.
Skiednis
De krusiging waard beoefene troch de Fenisiërs en de Kartaagers en dêrnei nochal wiidweidich troch de Romeinen. Allinnich slaven, boeren en de leechste kriminelen waarden krusige, mar komselden Romeinske boargers.
Histoaryske boarnen litte sjen dat de praktyk fan krusiging ek brûkt wurdt yn in protte oare kultueren, ynklusyf de Assyriërs, it folk fan Yndia, de Skyten, de Taurians, de Thracians, de Kelten, de Dútsers, de Britten, en de Numidianen. De Griken en Masedoaniërs namen de praktyk meast wierskynlik fan 'e Perzen oer.
De Griken soene it slachtoffer fêstmeitsje oan in plat planke foar marteling en eksekúsje. Soms waard it slachtoffer befeilige oan in houten planke, allinich om skamte te wurden en te straffen. Dan soe hy ofwol frijlitten of eksekutearre wurde.
Krúsiging yn 'e Bibel
De krusiging fan Jezus is opskreaun yn Mattéus 27:27-56, Markus 15:21-38, Lukas 23:26-49, en Jehannes 19:16- 37.
Kristlike teology leart dat Jezus Kristus waard krusige op in Romeinsk krús as de perfektefersoeningsoffer foar de sûnden fan it hiele minskdom, sadat it krúsfiks, of krús, ien fan 'e sintrale tema's en definiearjende symboalen fan it kristendom makke.
De Romeinske foarm fan krusiging waard yn it Alde Testamint net troch it Joadske folk brûkt, om't se krusiging seagen as ien fan 'e ôfgryslike, ferflokte foarmen fan 'e dea (Deuteronomium 21:23). Yn it Nije Testamint fan 'e Bibel brûkten de Romeinen dizze martelende metoade fan eksekúsje as in middel om gesach en kontrôle oer de befolking út te oefenjen.
In fergriemjende ordeal
Marteling foarôf krusiging befette meastentiids slaan en sjorringen, mar koe ek brânen, racking, ferminking en geweld tsjin de famylje fan it slachtoffer omfetsje. Plato, de Grykske filosoof, beskreau sa'n marteling: "[In man] is ferwûne, ferminkt, hat syn eagen útbaarnd, en nei't er allerhanne grutte ferwûnings oan him tabrocht hie en syn frou en bern sa'n lijen sjoen hie, wurdt op 't lêst spiet of tarre en libben ferbaarnd."
Meastal soe it slachtoffer dan twongen wurde om syn eigen dwersbalke (neamd in patibulum) nei it plak fan eksekúsje te dragen. Ien kear dêr soene de beulen it slachtoffer en de dwersbalke oan in beam of houten paal befestigje.
Soms waard, foardat it slachtoffer oan it krús spikere waard, in mingsel fan jittik, gal en mirre oanbean om wat fan it lijen fan it slachtoffer te ferlichten. Houten planken waarden meastal fêstmakke op 'e fertikale stek as infuotsteun of sit, wêrtroch it slachtoffer syn gewicht kin rêste en himsels ophelje foar in sykheljen, sadat it lijen ferlingt en de dea oant trije dagen fertrage. Unstipe soe it slachtoffer folslein hingje oan nagelpierde polsen, wat de sykheljen en sirkulaasje slim beheine.
Sjoch ek: Vodoun-symboalen foar har goadenDe skriklike beproeving soe liede ta útputting, ferstikking, harsensdea en hertfalen. Bytiden waard barmhertichheid toand troch it brekken fan 'e skonken fan it slachtoffer, wêrtroch't de dea gau kaam. As ôfskrikmiddel foar kriminaliteit waarden krusigings útfierd op heul iepenbiere plakken mei de kriminele oanklagers pleatst op it krús boppe de holle fan it slachtoffer. Nei de dea waard it lichem meastentiids oan it krús hingjen litten.
Boarnen
- Nije Bibelwurdboek.
- "Crucifixion." The Lexham Bible Dictionary .
- Baker Encyclopedia of the Bible.
- The HarperCollins Bible Dictionary.