အစောဆုံး ပိဋကတ်သုံးပုံ စုစည်းမှု

ဗုဒ္ဓဘာသာတွင်၊ Tripitaka (သုံးတင်းအတွက် သက္ကတဘာသာ၊ ပါဠိတွင် "ဓမ္မစေတီ") ဟူသော စကားလုံးသည် ဗုဒ္ဓဘာသာ၏ အစောဆုံး စုစည်းမှုဖြစ်သည်။ သမိုင်းဝင် ဗုဒ္ဓစကားများဟု အပြင်းထန်ဆုံး ဆိုထားသော ကျမ်းများပါရှိသည်။

ပိဋကတ်သုံးပုံ ပိဋကတ်သုံးပုံ- ဝိနယပိဋကတ်သုံးပုံ၊ သုတ္တန်ပိဋကတ်၊ အဘိဓမ္မာ ပိဋကတ်သုံးပုံ၊ ပါဠိ၌ ဤတရားတို့သည် <၂>ဝိနယပိဋက <၃>၊ <၂>သုတ္တော <၃> နှင့် <၂>အဘိဓမ္မာ <၃>တို့ ဖြစ်ကြကုန်၏။

Tripitaka ၏ဇာစ်မြစ်

မြတ်စွာဘုရား ပရိနိဗ္ဗာန်စံပြီးနောက် (ဘီစီ ၄ ရာစုခန့်) တွင် အကြီးတန်း တပည့်များသည် သံဃာ့အနာဂတ်ကို ဆွေးနွေးရန် ပထမ ဗုဒ္ဓဘာသာကောင်စီတွင် တွေ့ဆုံခဲ့ကြသည်- သံဃာ သီလရှင် အသိုက်အဝန်း နှင့် တရားဓမ္မ သည် ဤကိစ္စတွင် မြတ်စွာဘုရား၏ အဆုံးအမ ဖြစ်သည်။ ဥပါဠိအမည်ရှိသော ရဟန်းတစ်ပါးသည် ရဟန်းသံဃာတော်များနှင့် သီလရှင်များအတွက် မြတ်စွာဘုရား၏ တရားတော်များကို ရွတ်ဆိုကာ မြတ်စွာဘုရား၏ ဝမ်းကွဲတော်စပ်သူ အာနန္ဒာသည် မြတ်စွာဘုရား၏ တရားဒေသနာကို ရွတ်ဆိုလေသည်။ ဤဂါထာများကို မြတ်စွာဘုရား၏ တိကျမှန်ကန်သော အဆုံးအမများအဖြစ် ပရိသတ်တို့က လက်ခံကြပြီး သုတ္တန်ပိဋကနှင့် ဝိနယဟူ၍ လူသိများကြသည်။

အဘိဓမ္မာသည် တတိယ ပိတက သို့မဟုတ် "တောင်း" ဖြစ်၍ တတိယ ဗုဒ္ဓဘာသာကောင်စီတွင် ထည့်သွင်းခဲ့သည်ဟု ဆိုပါသည်။ ဘီစီ 250 သို့ပေမယ့်Abhidharma သည် ရှေးယခင်က သမိုင်းဝင် ဗုဒ္ဓဘာသာဟု ယူဆကြပြီး အမည်မသိ စာရေးဆရာ ကွယ်လွန်ပြီးနောက် အနည်းဆုံး ရာစုနှစ်တစ်ခုခန့်က ရေးစပ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်သည်။

Tripitaka of the variations

အစပိုင်းတွင် ဤစာသားများကို အလွတ်ကျက်ပြီး ရွတ်ဆိုခြင်းဖြင့် ထိန်းသိမ်းထားကာ အာရှတစ်ခွင်တွင် ဗုဒ္ဓဘာသာ ပြန့်ပွားလာသည်နှင့်အမျှ ဘာသာစကားများစွာဖြင့် မျိုးရိုးစဉ်ဆက် ရွတ်ဆိုလာကြသည်။ သို့သော် ယနေ့ ကျွန်ုပ်တို့တွင် ကျိုးကြောင်းဆီလျော်စွာ ပြည့်စုံသော ကျမ်းနှစ်စောင်သာရှိသည်။

ပါဠိကျမ်းဂန် ဟုခေါ်ဝေါ်ခြင်းမှာ ပိဋကတ်သုံးပုံကို ပါဠိဘာသာဖြင့် ထိန်းသိမ်းထားခြင်းဖြစ်သည်။ ဤကျမ်းဂန်ကို သီရိလင်္ကာတွင် ဘီစီ ၁ ရာစုတွင် ရေးသားရန် ကတိပြုခဲ့သည်။ ယနေ့ ပါဠိကျမ်းဂန်သည် ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာအတွက် ကျမ်းဂန်ဖြစ်သည်။

ယနေ့ခေတ်တွင် အစိတ်စိတ်အမွှာမွှာဖြင့်သာ ရှင်သန်နိုင်သော သက္ကတဘာသာ ရွတ်ဆိုခြင်းမျိုးရိုးများစွာ ရှိကောင်းရှိနိုင်သည်။ ယနေ့ကျွန်ုပ်တို့ရရှိထားသော သက္ကတဘာသာပြန်ကျမ်းများကို အစောပိုင်းတရုတ်ဘာသာပြန်များမှ အများစုပေါင်းစပ်ထားသောကြောင့် ယင်းကို Chinese Tripitaka ဟုခေါ်သည်။

သုတ္တန်ပိဋက၏ သက္ကတ/ တရုတ်ဗားရှင်းကိုလည်း Agamas ဟုခေါ်သည်။ Mulasarvastivada Vinaya (တိဗက်ဗုဒ္ဓဘာသာတွင် ဆည်းကပ်) နှင့် ဓမ္မဂုတ္တကာ ဝိနယ (အခြား မဟာယာန ဗုဒ္ဓဘာသာကျောင်းများတွင် လိုက်နာ) ဟုခေါ်သော သက္ကတဘာသာ နှစ်မျိုးရှိသည်။ ထိုကျောင်းများကို ရှေးဦးစွာ ဗုဒ္ဓဘာသာကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ခဲ့သော ကျောင်းများကို အစွဲပြု၍ အမည်ပေးခဲ့သည်။

ယနေ့ကျွန်ုပ်တို့ရရှိထားသော အဘိဓမ္မ၏ တရုတ်/သက္ကတဘာသာကို Sarvastivada ဟုခေါ်သည်သာဝတ္ထိကျောင်းတိုက်မှ ဗုဒ္ဓသာသနာကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ခဲ့သော သာသနာတော်။

တိဗက်နှင့် မဟာယာန ဗုဒ္ဓဘာသာဆိုင်ရာ ကျမ်းဂန်များအကြောင်း ပိုမိုသိရှိလိုပါက၊ တရုတ် မဟာယာနကျမ်းဂန်နှင့် တိဗက်ကျမ်းများကို ကြည့်ပါ။

ဤကျမ်းစာများသည် မူရင်းဗားရှင်းနှင့် မှန်ကန်ပါသလား။

ရိုးရိုးသားသား အဖြေကတော့ ကျွန်တော်တို့ မသိပါဘူး။ ပါဠိနှင့် တရုတ်သုံးကျမ်းစာတို့ကို နှိုင်းယှဉ်ကြည့်လျှင် ကွဲလွဲမှုများစွာကို ဖော်ပြသည်။ အချို့သော ဆက်စပ်စာသားများသည် အနည်းဆုံး တစ်ခုနှင့်တစ်ခု အနီးစပ်ဆုံးတူသော်လည်း အချို့မှာ သိသိသာသာကွဲပြားပါသည်။ ပါဠိကျမ်းမှာ သုတ္တန်များစွာ ပါရှိပါတယ်။ ယနေ့ခေတ် ပါဠိကျမ်းဂန်သည် လွန်ခဲ့သည့်နှစ်ပေါင်း နှစ်ထောင်ကျော်က ရေးသားခဲ့သော မူရင်းဗားရှင်းနှင့် မည်မျှ တိုက်ဆိုင်ခဲ့သည်ကို ကျွန်ုပ်တို့ မသိနိုင်ပေ။ ဗုဒ္ဓဘာသာ ပညာရှင်များသည် အမျိုးမျိုးသော ကျမ်းများ၏ မူလဇစ်မြစ်ကို အချိန်အတော်ကြာ ငြင်းခုံကြသည်။

ဗုဒ္ဓဘာသာသည် “ထင်ရှား” သောဘာသာမဟုတ်ကြောင်း မှတ်သားထားသင့်သည်၊ ဆိုလိုသည်မှာ ယင်းကျမ်းများသည် ဘုရားတစ်ဆူ၏ ထင်ရှားသောဉာဏ်ပညာဟု မယူဆသင့်ပေ။ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်များသည် စကားလုံးတိုင်းကို ပကတိအမှန်တရားအဖြစ် လက်ခံရန် ကျိန်ဆိုခြင်းမပြုပါ။ ယင်းအစား၊ ကျွန်ုပ်တို့သည် ကျွန်ုပ်တို့၏ကိုယ်ပိုင်အသိဉာဏ်နှင့် ကျွန်ုပ်တို့၏ဆရာများ၏ ထိုးထွင်းသိမြင်မှုကို အားကိုးကာ ဤအစောပိုင်းကျမ်းချက်များကို အနက်ပြန်ဆိုရန်ဖြစ်သည်။