Содржина
Светото писмо започна со многу примитивен јазик и заврши со јазик уште пософистициран од англискиот.
Лингвистичката историја на Библијата вклучува три јазици: хебрејски, коине или заеднички грчки и арамејски. Меѓутоа, низ вековите кога бил составен Стариот завет, хебрејскиот еволуирал за да вклучи карактеристики што го олеснуваат читањето и пишувањето.
Исто така види: Што е Мана во Библијата?Мојсеј седна да ги напише првите зборови од Пентатеухот, во 1400 п.н.е., дури 3.000 години подоцна, во 1500-тите п.н.е., целата Библија беше преведена на англиски, со што документот стана еден од најстарите книги што постојат. И покрај нејзината старост, христијаните ја сметаат Библијата за навремена и релевантна затоа што таа е вдахновена Божја Реч.
Хебрејски: Јазик на Стариот Завет
Хебрејскиот припаѓа на семитската јазична група, фамилија на древни јазици во Плодната полумесечина што го вклучуваше акадскиот, дијалект на Нимрод во Битие 10; угаритски, јазик на Ханаанците; и арамејски, најчесто користени во Персиската империја.
Хебрејскиот бил напишан од десно кон лево и се состоел од 22 согласки. Во својата најрана форма, сите букви се содржани заедно. Подоцна беа додадени точки и знаци за изговор за полесно да се чита. Како што напредуваше јазикот, беа вклучени самогласки за да се разјаснат зборовите што станаа нејасни.
Конструкцијата на реченицата на хебрејски може да го стави глаголот на прво место, а потоа и наименка или заменка и предмети. Бидејќи овој редослед на зборови е многу различен, хебрејската реченица не може да се преведе од збор до збор на англиски. Друга компликација е тоа што хебрејскиот збор може да ја замени вообичаено употребуваната фраза, која требаше да му биде позната на читателот.
Исто така види: Резиме на библиската приказна за падот на човекотРазлични хебрејски дијалекти внесоа странски зборови во текстот. На пример, Битие содржи некои египетски изрази додека Исус Навин, Судии и Рут вклучуваат ханаански термини. Некои од пророчките книги користат вавилонски зборови, под влијание на прогонството.
Скок напред во јасност дојде со завршувањето на Септуагинтата, 200 п.н.е. превод на хебрејската Библија на грчки. Ова дело ги опфаќа 39-те канонски книги од Стариот завет, како и некои книги напишани по Малахија и пред Новиот завет. Додека Евреите се распрснаа од Израел со текот на годините, тие заборавија како да читаат хебрејски, но можеа да читаат грчки, заедничкиот јазик на тоа време.
Грчкиот го отвори Новиот завет на незнабошците
Кога библиските писатели почнаа да ги пишуваат евангелијата и посланијата, тие го напуштија хебрејскиот и се свртеа кон популарниот јазик во своето време, коине или обичен грчки. Грчкиот бил обединувачки јазик, распространет за време на освојувањата на Александар Македонски, чија желба била да ја хеленизира или да ја шири грчката култура низ светот. Империјата на Александар го покривала Медитеранот, северна Африка и делови од Индија, така што употребата на грчкистана доминантна.
Грчкиот бил полесен за зборување и пишување од хебрејскиот бидејќи користел целосна азбука, вклучувајќи самогласки. Имаше и богат речник, овозможувајќи прецизни нијанси на значење. Пример се четирите различни зборови на грчки за љубов што се користат во Библијата.
Дополнителна придобивка беше тоа што грчкиот јазик го отвори Новиот завет за не-Евреите или не-Евреите. Ова беше исклучително важно во евангелизмот бидејќи грчкиот јазик им дозволуваше на не-Евангелијата сами да ги читаат и разбираат евангелијата и посланијата.
Арамејскиот и додал вкус на Библијата
Иако не е главен дел од пишувањето на Библијата, арамејскиот се користел во неколку делови од Светото писмо. Арамејскиот јазик најчесто се користел во Персиската империја; по егзилот, Евреите го вратиле арамејскиот јазик во Израел каде што станал најпопуларен јазик.
Хебрејската Библија била преведена на арамејски, наречена Таргум, во вториот храмски период, кој траел од 500 п.н.е. до 70 н.е.. Овој превод се читал во синагогите и се користел за поучување.
Библиските пасуси кои првично се појавија на арамејски се Даниел 2-7; Езра 4-7; и Еремија 10:11. Арамејските зборови се запишани и во Новиот завет:
- Talitha qumi („Довојка или девојче, стани!“) Марко 5:41
- Еффата („Отвори се“) Марко 7:34
- Ели, Ели, lema sebaqtani (Исусовиот извик од крстот: „Боже мој, Боже мој, зошто ме остави?“) Марко 15:34,Матеј 27:46
- Ава („Татко“) Римјаните 8:15; Галатјаните 4:6
- Мараната („Господи, дојди!“) 1 Коринтјаните 16:22
Преводи на англиски
Со влијанието на Римската империја, раната црква го усвоила латинскиот како свој официјален јазик. Во 382 н.е., папата Дамас I го задолжил Јероним да изработи латинска Библија. Работејќи од манастир во Витлеем, тој прво го превел Стариот завет директно од хебрејски, намалувајќи ја можноста за грешки доколку ја користел Септуагинтата. Целата Библија на Џероним, наречена Вулгата затоа што го користел вообичаениот говор од тоа време, излезе околу 402 г.
Вулгата беше официјален текст скоро 1.000 години, но тие Библии беа рачно копирани и многу скапи. Освен тоа, повеќето обични луѓе не знаеле да читаат латински. Првата целосна англиска Библија била објавена од Џон Виклиф во 1382 година, потпирајќи се главно на Вулгата како нејзин извор. Потоа следеше преводот на Тиндејл во околу 1535 година и Ковердејл во 1535 година. Реформацијата доведе до голем број преводи, и на англиски и на други локални јазици.
Англиските преводи во вообичаена употреба денес ја вклучуваат верзијата на кралот Џејмс, 1611 година; Американска стандардна верзија, 1901 година; Ревидирана стандардна верзија, 1952 година; Жива Библија, 1972; Нова меѓународна верзија, 1973 година; Денешна англиска верзија (Библија за добри вести), 1976 година; Нова верзија на кралот Џејмс, 1982 година; и англиски стандардВерзија, 2001.
Извори
- Библиски алманах ; Џ.И. Пакер, Мерил Ц. Тени; Вилијам Вајт Џуниор, уредници
- Како да се влезе во Библијата ; Стивен М. Милер
- Christiancourier.com
- Jewishencyclopedia.com
- Historyworld.net
